آیا می‌دانستید که حدود 30 درصد از آفت های دهان می‌توانند خطرناک باشند؟ تحقیقات نشان می‌دهد که آفت دهان در برخی موارد نشانه بیماری دیگری است. البته نباید از این موضوع نگران شد. زیرا آفت دهان غالبا به راحتی درمان می‌شود. حتی در موارد خطرناک هم راه حل های مناسبی برای از بین بردن آفت دهان وجود دارند.
در اینجا اشکال مختلف آفت دهانی کاملا تخصصی بررسی شده اند. به این ترتیب به راحتی می‌توانید تشخیص دهید که با چه نوع آفت دهانی درگیر هستید. همچنین به چالش ها و نگرانی های شما نیز پاسخ داده ایم.
در انتهای مقاله مواردی که آفت دهان می‌تواند خطرناک باشد و به اقدامات فوری نیاز دارد معرفی شده اند. با این مقاله مجله پزشکی آفت دهان را به صورت تخصصی می‌توانید بررسی کنید و از جدی بودن یا نبودن آن مطمئن شوید.
چرا آفت دهان به وجود می‌آید؟
آفت دهان یک نوع زخم دهان است که رنگی روشن تر از سطح داخل دهان ( معمولا سفید یا زرد) دارد. باید بدانید که دلیل ظاهر شدن آفت دهانی بیشتر وقتها چندان مشخص نیست. با این حال برخی دلایل عمده که باعث بروز آفت دهان می‌شود وجود دارد. این علت ها در ادامه بررسی شده است.
- کمبود ویتامین ها: کمبود ویتامین B12، B2 (ریبوفلاوین)، روی، فولات (اسید فولیک) و آهن
- وجود بیماری زمینه ای: بیماری هایی مثل : ایدز، رماتیسم، کرونا، بیماریهای کبدی، تورم غدد لنفاوی گلو ، برخی بیماری های دستگاه گوارش
- تغییرات هورمونی: مانند تغییرات در چرخه عادت ماهانه خانم ها
- مصرف داروهایی که احتمال بروز آفت را افزایش می‌دهد مانند ایپوبروفن
- آسیب دیدگی و خراشیدگی در دهان: خراشیدگی ناشی از مسواک زدن، براکت های اورتودنسی، گاز گرفتن زبان و آسیب ناشی از دندان مصنوعی
- مصرف خمیردندان‌های حاوی سدیم لوریل سولفات
- بروز حساسیت به یکسری از مواد غذایی مانند قهوه، شکلات و آجیل
- استرس و فشار عصبی
- انجام شیمی درمانی
انواع لکه سفید در دهان
شاید تاکنون به تفاوت آفت های دهانی توجه نکرده باشید. اما باید بدانید که لکه های سفید دهان با هم متفاوت هستند. بطور کلی سه نوع آفت دهانی وجود دارد. این آفتها از لحاظ میزان درد، اندازه، مدت زمان بهبود و محل ظاهر شدن با هم تفاوت دارند. در زیر انواع لکه های سفید دهان آورده شده است.
آفت دهانی معمولی
به این دسته لکه های سفید دهانی مینور یا کوچک نیز گفته می‌شود. این دسته شایع ترین نوع آفت های دهانی هستند. بیش از 75 درصد از مبتلایان در این دسته قرار می‌گیرند. این لکه های سفید معمولا با درد کمی همراه هستند. قطر آنها از یک سانتی متر کمتر است. این آفتها در مدت زمان کمتر از ده روز بهبود می‌یابند و نیازی به درمان خاصی وجود ندارد. محل بروز این لکه ها سفید دهانی روی لثه، داخل گونه، روی زبان و لب است.
آفت دهانی غیر معمولی
به این گروه، لکه های سفید دهانی ماژور یا بزرگ نیز گفته می‌شود. قطر آفت دهانی بزرگ از یک سانتی متر بیشتر و دارای لبه نامنظم است. بهبود آن چند هفته و حتی تا 45 روز طول می‌کشد. برخلاف دسته اول، برای این نوع از لکه های سفید دهانی نیاز به درمان وجود دارد. آفت دهانی بزرگ معمولا در نزدیکی لوزه ها ظاهر می‌شود. در نتیجه بیمار را با درد بسیار زیاد بخصوص در هنگام بلع مواجه میکند.
آفت های شبه تبخال
این نوع آفت در ابتدا به شکل تاول های ریز ظاهر می‌شود. اما در مدت کوتاهی، تبدیل به زخم های کوچک 2 میلیمتری می‌شود. این دسته از لکه های سفید دهان بشدت دردناک هستند. همچنین با فواصل زمانی کم عود می‌کنند. از آنجایی که این آفت به تبخال شباهت دارد، به آن آفت شبه تبخال می‌گویند.
تشخیص آفت دهان از سایر عارضه ها
گاهی لکه های سفید دهانی با عارضه های دیگری اشتباه گرفته می‌شود. بنابراین دانستن فرق بین آنها بسیار اهمیت دارد. در اینجا به چند سوال پاسخ داده می‌شود:
آیا لکه سفید لثه و دهان همان تبخال است؟
پاسخ این سوال خیر است. آفت دهان با تبخال فرق دارد. زیرا لکه های سفید دهانی در داخل دهان ظاهر می‌شوند و مسری نیستند. اما تبخال در بیرون از دهان و بخصوص اطراف لب ظاهر می‌شود. برخلاف آفت دهانی، تبخال به دلیل ماهیت ویروسی، بسیار مسری است.
از کجا بفهمیم که زخم ایجاد شده در دهان آفت است؟
برای تشخیص لکه سفید دهان از سایر زخم ها باید به محل آن توجه شود. موضوع دیگر شکل و اندازه آن است. معمولا آفت های دهانی با برطرف کردن دلیل بروز آن، از بین می‌روند. همچنین آفت دهان بسیار دردناک تر از تبخال است. توجه به این موضوع لکه های سفید دهانی را از سایر زخم ها جدا میکند.
راه های پیشگیری از آفت دهان
حتما دوست دارید کمتر دچار آفت دهان شوید. بنابراین بهترین کار پیشگیری است. با انجام چند کار ساده می‌توان احتمال بروز لکه های سفید دهان را کاهش داد. این اقدامات به شرح زیر است:
- اجتناب از خوردن غذاهای حساسیت زا
- رعایت بهداشت دهان و دندان و استفاده صحیح از مسواک
- داشتن رژیم غذایی مناسب به منظور تامین ویتامین های مورد نیاز بدن
روش های درمان لکه سفید دهان
مانند بیماری های دیگر، برای آفت های دهان نیز روش های درمانی وجود دارد. این درمان ها مختلف هستند و به نوع آفت بستگی دارند. همچنین سن فرد نیز در انتخاب روش درمانی موثر است. روش درمانی مورد استفاده در کودکان و نوزادان با نوع درمان بزرگسالان متفاوت است.
بهترین روش های درمانی لکه های سفید دهان در زیر فهرست شده است. لازم به ذکر است که امکان استفاده از داروهای موضعی درمان آفت دهان، بدون تجویز پزشک وجود دارد. اما برای موارد دیگر نیاز به مشورت با پزشک است.
- استفاده از داروهای موضعی: مانند پماد، ژل و محلول ها
- مصرف داروهای خوراکی
- لیزر درمانی
تفاوت سرطان دهان و لکه سفید دهان
آفت دهانی معمولا موضوع نگران کننده ای نیست. اما باید به این نکته نیز توجه کرد که سرطان دهان ممکن است در ابتدا به شکل آفت دهانی ظاهر شود. در این صورت لکه سفید دهان معمولا بدون هیچ دلیل خاصی ظاهر می‌شود. این آفت دهان مدت زیادی در دهان باقی می‌مانند.
همچنین با روش های درمانی از بین نمی‌روند. معمولا روی زبان یا زیر زبان محل ظاهر شدن آفت دهان سرطانی است. اما گاهی در نقاط دیگر دهان نیز دیده می‌شوند. تشخیص سریع سرطان دهان در درمان آن بسیار موثر است. بنابر این توصیه می‌شود اگر آفت دهانی بیشتر از سه هفته در دهان باقی ماند، به پزشک مراجعه شود.
چرا مکرر دچار آفت دهان می‌شویم؟
آفت های مکرر دهانی یک موضوع شایع در بین افراد است. در این شرایط شاهد بروز پشت سر هم لکه های سفید دهانی هستیم. باید گفت که هنوز دلیل مشخص و پاسخ قطعی برای آن وجود ندارد. اما این اتفاق یک مشکل عفونی نیست.
همچنین احتمال بروز آن به شکل وراثتی بسیار نادر است. توصیه می‌شود که برای رهایی از دست آفت های دهانی مکرر، فرد دلایل ایجاد آن را بررسی کند. مهمترین دلایل آفتهای مکرر دهانی عبارت است از:
- بهداشت ضعیف دهان و دندان
- وجود دندان مصنوعی
- مراجعه مکرر به دندانپزشکی
- عادات ناصحیح غذایی و…
آیا آفت دهان واگیردار است؟
آفت دهان به طور عادی واگیردار نیست و با بوسیدن و استفاده از لیوان مشترک منتقل نمی‌شود. مگر در مواقعی که علت بروز آفت دهان یک محرک ویروسی است. به خصوص اگر پوست بیمار از قبل آسیب دیده و یا زخم دار باشد و سیستم ایمنی بدن بیمار ضعیف باشد.
برای لکه سفید دهان به چه پزشکی مراجعه کنیم؟
آفت دهان جز بیماری های دهان دسته بندی می‌شود. بنابر این در صورت نیاز به درمان می‌توان به پزشک متخصص گوش حلق و بینی مراجعه کرد. همچنین باید توجه داشت که آفت دهان یکی از علائم بیماریهای روماتیسمی است. بنابر این در صورت بروز مکرر آفت دهان، فرد می‌تواند به روماتولوژیست مراجعه کند.
بجز موارد گفته شده، امکان مراجعه به پزشک های متخصص داخلی و عفونی نیز وجود دارد. لازم به ذکر است، در صورت وجود ارتودنسی دندان ها، بهتر است برای درمان لکه سفید دهان، دندانپزشک مطلع باشد. زیرا در بسیاری از مواقع اورتودنسی دندان خود علت بروز آفت است.
آفت دهان چه زمانی خطرناک است؟
بیشتر افراد در طول عمر خود لکه های سفید دهانی را تجربه می‌کنند. خوشبختانه درصد بالایی از این تجارب خودبخود برطرف می‌گردد. اولین علامت آفت دهانی خطرناک مدت زمان آن است. هر گونه آفتی که بیشتر از سه هفته در دهان باقی بماند، بهتر است توسط پزشک معاینه شود. بطور کلی در صورت وجود موارد زیر بهتر است به پزشک یا دندانپزشک مراجعه شود:
- قطرآفت دهان بیش از یک سانتیمتر
- ابتلا فرد به آفت دهانی با شدت بیشتر از گذشته
- باقی ماندن لکه سفید در دهان، بیش از سه هفته و بدون بهبودی
- وجود علائم دیگر در بدن فرد. مانند کهیر، درد مفاصل، تب و اسهال
آیا در مورد لکه های سفید دهان نگرانی دیگری دارید که در این مقاله مورد اشاره واقع نشده است؟ موضوع را با متخصصین مجله پزشکی در میان بگذارید.
کپسول گیاهی کبد چرب موثرترین داروی گیاهی بدون عوارض برای درمان و بهبود کبد چرب و بیماریهای کبدی است.
