طبق آمار ارائه شده، 90 درصد افرادی که به ملاسما مبتلا میشوند، زن هستند. دلایل مختلفی برای ابتلا به لک بارداری وجود دارد که البته برخی از آنها عاملی برای دائمی بودن این ضایعات پوستی است.
در متنی که پیش رو دارید، به بررسی بیماری ملاسما و ارتباط آن با بارداری پرداختهایم . مجله پزشکی موضوع لک بارداری و ملاسما را با علت بروز آن شروع کرده است تا به شما در تشخیص قطعی ملاسما کمک کند. سپس روشهای درمان لک بارداری به شما معرفی شده است. همچنین اگر نگران بروز لکهای بارداری هستید؛ پیشگیری از ملاسما را نیز در این مقاله خواهید آموخت. در پایان این مقاله ملاسما برای شما یک بیماری شناخته شده، قابل پیشگیری و درمان خواهد بود.
ملاسما چیست؟
ملاسما بیماری پوستی شایعی است که زنان 20 تا 50 ساله، در سنین باروری به آن مبتلا میشوند. ملاسمایی که در دوران بارداری رخ میدهد با نام «کلوآسما» یا «ماسک بارداری» شناخته میشود. این عارضه معمولاً به صورت لکههای تیره و گاه روشن روی پوست مشاهده میشود. لکهای بارداری روی صورت، اغلب به رنگ قهوهای مایل به قرمز و یا آبی-خاکستری، روی گونهها، پیشانی، چانه، پل بینی و پشت لب دیده میشود.
علل به وجود آمدن و تشدید لک بارداری چیست؟
زنان در سه ماهه دوم و سوم بارداری با افزایش میزان استروژن، پروژسترون و هورمون محرک ملانوسیت (تولید کننده رنگدانههای پوست) روبهرو میشوند. با این حال، به نظر میرسد آنچه با ملاسمای بارداری ارتباط دارد، افزایش سطح پروژسترون است.
در افراد با سابقه خانوادگی، ابتلا به ملاسما یا لک حاملگی بیشتر مشاهده میشود. زیرا ژنتیک مهمترین علت برای ایجاد لکههای قهوهای روی صورت در بارداری است. افراد با پوست تیرهتر نیز ملانوسیتهای فعالتری نسبت به افراد با پوست روشن دارند. بنابراین تغییرات هورمونی و یا نور آفتاب، تأثیر بیشتری برای ایجاد لک روی پوست این افراد دارد.
به طور کلی عوامل زیر پوست را برای ایجاد ملاسمای پوستی تحریک میکند:
تغییرات هورمونی
نور خورشید
اشعه فرابنفش
مصرف قرصهای ضد بارداری
اختلالات غدد مانند غده تیروئید و هیپوتالاموس
استفاده از برخی محصولات آرایشی و بهداشتی
مصرف داروهای ضد صرع
چگونه ملاسما را تشخیص دهیم؟
شناسایی لک بارداری، کار چندان دشواری نیست و پزشک با اندکی دقت به پوست میتواند بیماری ملاسما را تشخیص دهد. البته برای تشخیص عمق نفوذ ملاسما در پوست، زیر نور وسیلهای به نام لامپ وود، لکهای پوستی توسط پزشک مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
در شرایطی که پزشک به ملاسما مشکوک باشد، ممکن است نمونهگیری را در دستور کار قرار دهد و نمونه کوچکی از پوست را برای بررسی دقیقتر بردارد. این روش بیوپسی نام دارد که به سرعت قابل انجام است.
راههای پیشگیری از لک بارداری کدامند؟
با وجود اینکه ملاسما ممکن است هر فردی را درگیر کند، اما افرادی که سابقه خانوادگی ابتلا به این عارضه را دارند، باید نسبت به سایرین بیشتر از پوست خود مراقبت کنند. توصیه ما به این افراد برای پیشگیری از ملاسما این است که؛
مصرف داروهای ضد بارداری را متوقف کنید.
در صورت امکان، در معرض نور مستقیم خورشید قرار نگیرید.
برای ایجاد سایه و محافظت از پوست صورت خود در آفتاب، کلاه لبهدار بپوشید.
عینک آفتابی بزنید.
از ضد آفتابهایی مانند اکسید زینک یا دی اکسی تیتانیوم بر روی مناطق آسیب پذیر پوست استفاده کنید.
ملاسما را چگونه درمان کنیم؟
بسته به شدت و نوع لک بارداری، درمانهای متفاوتی برای این بیماری وجود دارد. برای زنانی که به علت مصرف قرصهای ضد بارداری به ملاسما مبتلا شدهاند، این عارضه به خودی خود از بین خواهد رفت. برای سایر افراد نیز کرمهایی وجود دارد که متخصص پوست گاهاً تجویز میکند. این کرمها باعث روشن شدن پوست میشوند.
در صورتی که به درمان قویتر نیاز باشد، لایهبردارهای شیمیایی نیز گزینه مناسبی خواهد بود. از بهترین نوع کرمهای درمان لک بارداری میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
هیدروکینون
کرمهای ترتینوئین و کورتیکواستروئید
کرمهای حاوی سیستامین
در صورتی که ملاسما با استفاده از این تکنیکها برطرف نشود، روشهای پیشرفتهتر زیر برای از بین بردن لک بارداری قطعاً تأثیرگذار خواهد بود.
درم ابریژن
میکرودرم ابریژن
لیزر، مزوتراپی
کربوکسی تراپی
برای لک بارداری چه باید کرد؟
لک بارداری به دلایل مختلفی روی پوست صورت ایجاد میشود. اما مهمترین علت ملاسما، سابقه خانوادگی افراد است. بنابراین افرادی که سابقه خانوادگی ابتلا به ملاسما را دارند، باید برای جلوگیری از رویارویی با این اختلال پوستی، اقدامات مراقبتی ویژهای انجام دهند. در صورت مشاهده این ضایعات روی پوست نیز باید با مراجعه به پزشک از ملاسما اطمینان حاصل کرده و با توجه به عمق ضایعه، مؤثرترین درمان را انتخاب کنند. درمانها نیز از ساده تا پیشرفته متفاوت است و هر فرد نتیجه متفاوتی از هر کدام از این تکنیکهای درمانی خواهد گرفت.
اگر به اطلاعات بیشتری برای آشنایی با جزئیات بیماری ملاسما نیاز دارید، از متخصصین مجله پزشکی مشاوره بگیرید.