هر آنچه که باید در رابطه با قرص پروپرانول بدانید

با شیوع کرونا ویروس، اضطراب و نگرانی مردم جامعه افزایش پیدا کرده است و طبق شواهد، تعدادی از افراد برای کنترل این اضطراب، به مصرف خودسرانه داروهایی که برای اعصاب و روان هستند یا داروی پروپرانولول روی آورده اند در حالی که پروپرانولول در گروه داروهای بدون نسخه نیست و باید زیر نظر پزشک تجویز و دوز مصرفی آن مشخص شود. استفاده خودسرانه از پروپرانولول می تواند آسیب زا باشد. امروزه برای اطلاع از موارد مصرف و نوع اثر دهی هر دارو، نیازی به انجام عملیات پیچیده ای نیست. با دسترسی همگانی به اینترنت به سادگی می‌توانیم در مورد انواع داروها و بیماریها اطلاعات کسب کنیم.

داشتن اطلاعات دارویی نقش مهمی در سلامتی جامعه دارد و درصد اشتباهات دارویی را تا حد زیادی پایین می آورد. اما داشتن اطلاعات نسبت به یک دارو مجوز کافی برای استفاده خودسرانه از آن دارو نیست. بعضی از داروها را می توان بدون تجویز پزشک با مشورت دکتر داروخانه تهیه و مصرف کرد مانند مسکن ها یا برخی از داروهای گیاهی و دمنوش ها اما مصرف خودسرانه داروهایی چون پروپرانولول، قطعاً عوارض جانبی خواهند داشت که ما در این مقاله برای شما همراهان عزیز مجله پزشکی از آنها خواهیم گفت پس برای افزایش اطلاعات دارویی خود تا انتهای مقاله ما را همراهی کنید.

داروی پروپرانولول چیست؟

پروپرانولول دارویی از دسته مسدود کننده های بتا است که برای درمان فشار خون بالا، ضربان قلب نامنظم، لرز و دیگر شرایط تجویز می شود. این دارو همچنین برای جلوگیری از حمله قلبی در افرادی که یک بار دچار حمله قلبی شده‌اند، کاربرد دارد. با مسدود کردن این تکانه‌ها، به قلب کمک می‌کند تا منظم‌تر و مؤثرتر بتپد و در نتیجه بار کاری قلب کاهش می‌یابد. پروپرانولول به کاهش لرزش در مبتلایان به پارکینسون کمک می‌کند و برای رفع لرزش ناشی از مصرف داروهای اعصاب، سودمند است، سردرد را تسکین می‌دهد و در سردردهای میگرنی، درمانی پایه‌ای به‌شمار می‌آید.

به‌علاوه پروپرانولول به‌طور خفیف، روی فشار خون اثرات کاهندگی دارد. وقتی به مجموعه کارکردهای این قرص نگاه می‌کنیم، می‌بینیم پروپرانولول یک داروی چندکاره بسیار خوب است. کاهش فشار خون از بروز سکته مغزی، حمله قلبی و مشکلات کلیوی پیشگیری می کند. پیشگیری از درد قفسه سینه می تواند توانایی فرد برای ورزش کردن را بهبود بخشد. پروپرانولول با مسدود کردن عملکرد برخی مواد شیمیایی طبیعی در بدن که بر روی قلب و عروق خونی تاثیر می گذارند، عمل می کند. این تاثیر ضربان قلب، فشار خون و فشار وارد شده به قلب را کاهش می دهد.

نحوه مصرف پروپرانولول

مقادیر متفاوتی از پروپرانولول برای علل مختلف تجویز می‌شود. داروی پروپرانولول یک داروی خوراکی است. مصرف این دارو به وضعیت جسمانی فرد و شدت مشکلات بستگی دارد، اما معمولا دو تا چهار بار در طول روز مورد استفاده قرار می‌گیرد. بهتر است این دارو با معده پر بعد از صرف وعده‌های غذایی مصرف شود. مصرف منظم این دارو تاثیر زیادی در اثربخشی این دارو دارد. هیچگاه بیشتر از مقدار تجویز شده مصرف نکنید. اگر یک نوبت را فراموش کردید، به مجردی که به یاد آوردید مصرفش کنید. البته اگر کمتر از ۸ ساعت تا نوبت بعدی مصرف دارو رسیده‌است، نوبت فراموش شده را رها کرده، به برنامه منظم دارویی‌تان بازگردید. 

دارو را با قاشق مخصوص دارو اندازه گرفته و بخورید، از قاشق های غذاخوری استفاده نکنید چرا که استفاده از این قاشق ها باعث می شود اندازه دقیق دارو را از دست بدهید. اگر وضعیت شما بعد از دوهفته بهبود پیدا نکرد، بهتر است به پزشک مراجعه کنید. بهتر است پیش از مصرف پروپرانولول، نبض را شمارش کنید و فشارخون را اندازه بگیرید. در موارد نبض کمتر از ۶۰ در دقیقه یا فشار سیستولی (عدد بالایی) کمتر از ۸۰ میلی‌متر جیوه، پیش از مصرف دارو، باید با پزشک مشورت نمایید.

عوارض جانبی پروپرانولول

عوارض جانبی بخشی از هویت هر دارویی است، اما وقتی پزشک دارویی را برای شما تجویز می‌کند، بی‌شک اثرات آن بیشتر از عوارض آن است. تا سازگار شدن بدن با دارو پروپرانولول عوارض زیر ممکن است رخ دهند:

• سرگیجه و سبکی سر

• تهوع و استفراغ

• درد در معده

• تغییرات بینایی

• مشکل در خواب و دیدن رویاهای غیرمعمول

• احساس سردی در دست و پا

عوارض جدی‌تر و نادرتر این دارو به شرح زیرند:

• آبی شدن انگشتان دست

• نوسانات شدید خلقی

• حس گزگز و خارش در دست و پا

• تنگی نفس

• تورم پاها

• افزایش ناگهانی وزن

• کاهش توان جنسی

• تشنگی غیرمعمول

• غش کردن

• کبودشدگی و خونریزی

• علائم عفونت مانند تب و گلودرد

• درد مفاصل

پروپرانولول گردش خون به دست ها و پاها را کم می کند و باعث می شود در این قسمت ها احساس سرما کنید. سیگار کشیدن این تاثیر را بدتر می کند. در زمان مصرف داروی پروپرانولول لباس گرم بپوشید و از مصرف تنباکو اجتناب کنید.

اقدامات احتیاطی در زمان مصرف پروپرانولول

• اگر می‌خواهید از دارو پروپرانولول استفاده کنید به موارد زیر توجه داشته باشید:

• اگر به مشکلات تنفسی، نارسایی‌های قلبی، پرکاری غده تیروئید، بیماریهای کلیوی و کبدی، مشکلات گردش خون، اختلالات روحی مانند افسردگی و بیماریهای عضلانی مبتلا هستید، قبل از مصرف این دارو با پزشک مشورت کنید.

• مصرف این دارو سبب افت قند خون می‌شود، بنابراین اگر به دیابت مبتلا هستید در مصرف این دارو محتاط باشید.

• هرگز در دوره مصرف این دارو الکل مصرف نکنید.

• از مصرف دخانیات در این دوره بپرهیزید.

• قبل از هر گونه جراحی به پزشک یا دندانپزشک خود اطلاع دهید که در حال مصرف داروی پروپرانولول هستید.

مصرف پروپرانولول در دوران بارداری و شیردهی

در دوران بارداری پروپرانولول تنها در صورت نیاز مصرف می شود. مادرانی که در دوران بارداری از داروی پروپرانولول استفاده می کنند، نوزادان آنها دارای وزن کم، قند خون کم یا ضربان قلب و تنفس آهسته هستند. در مورد خطرات و مزیت های دارو با پزشک خود مشورت کنید. پروپرانولول وارد شیر مادر می شود. در مورد مصرف این دارو در دوران شیردهی با پزشک مشورت کنید.

تداخل دارویی پروپرانولول

تداخل دارویی مسئله بسیار مهمی است که در مصرف هر دارو و مکملی باید در نظر گرفته شود. پروپرانولول با داروهای زیر تداخل دارد:

• داروهای مسدود کننده آلفا مانند پرازوسین

• آلومینیوم هیدروکسید

• آنتی کولینرژیک‌ها مانند آتروپین و هیوسین

• کلرپرومازین

• فلوکستین

• پاروکستین

• ریفامایسین

• ریتوناویر

• کلونیدین

• هیدرالازین

• متیل دوپا

• اپی‌نفرین

• فینگولیمود

• هالوپریدول

• دیگوکسین

• دیزوپرامید

• پروپافنون و کینیدین

• مفلوکین

• ریزاتریپتان

• تئوفیلین

• تیوریدازین

• هورمون‌های تیروئید مانند لووتیروکسین

• وارفارین

این لیست شامل تمامی تداخلات دارویی این دارو نیست. بهتر است قبل از مصرف این دارو با پزشک و یا دارو ساز مشورت کنید.

بیشتر بخوانید:

اشتباهات مرگبار دارویی
  تب در کودکان
  جفت های خطرناک دارویی
  داروی ریتالین
  بهترین ساعت خوردن