چگونه می‌‌توان از ظاهر یک شخص، به اعتیاد او پی برد؟

شناخت علائم ظاهری اعتیاد، برای همه می‌تواند امری واجب و ضروری باشد. خانواده‌هایی که نوجوان یا جوان دارند، باید در مورد اعتیاد آگاهی‌های خود را بالا ببرند تا در مواقع لزوم بتوانند از خطر جلوگیری کنند. ما در این مقاله می‌خواهیم در مورد علائم ظاهری اعتیاد، با شما همراهان عزیز مجله پزشکی صحبت کنیم.

امروزه مواد مخدر تنوع بالایی دارند و اصولاً شروع اعتیاد از جمع و گروه های دوستانه شروع می شود. بعضی از مواد وابستگی شدید و اثرات مخربی را ایجاد می‌کنند و بعضی کمتر اما شناخت علائم ظاهری اعتیاد، می‌تواند اولین گام برای حفظ سلامت خانواده باشد.

افرادی که بسیار وابسته به یک ماده مخدر هستند، دیگر نمی‌توانند آن را مخفی کنند اما ما می‌خواهیم زودتر از این‌که فرد بطور کامل در دام اعتیاد بیفتد، از روی علائم ظاهری، آن‌ها را شناسایی کنیم تا بتوان کمک بهتری را به فرد مصرف‌کننده کرد. مدت زمان استفاده از یک ماده مخدر، بر روی سختی ترک کردن آن، تاثیر مستقیمی دارد و هرچه زمان استفاده بالا برود، به همان میزان کنار گذاشتن آن مواد هم سخت‌تر می‌شود.

در کنار اعتیاد به ماده مخدر، خطر بسیار بزرگ‌تری هم وجود دارد که "بازگشت به مصرف" نام دارد و افرادی که به مدت زیادی از یک ماده روان‌گردان و اعتیادآور، استفاده می‌کنند، در ترک طولانی مدت، موفقیت کمتری نسبت به افرادی که تازه شروع به مصرف آن مواد کرده‌اند، دارند. بهتر است اگر نوجوان یا جوانی در خانه دارید، نسبت به تمامی علائم و رفتارهای او حساس باشید، کنکاش نکنید اما آگاهی‌های خود را بالا ببرید تا قبل از وقوع حادثه بتوانید فرزند عزیز خود را حفظ کنید.

بارزترین علائم ظاهری اعتیاد

در افرادی که شروع به مصرف مواد مخدر می‌کنند، می‌توانید علائم اولیه ای را مشاهده کنید که ما در زیر به بیان مهم‌ترین آن‌ها می‌پردازیم. البته دقت کنید که وجود فقط ۱ یا ۲ علامت حتماً نمی‌تواند نشانه اعتیاد باشد اما می‌توان آن را به شکل یک زنگ خطری دید که علت را بیابید.

• افت تحصیلی، بی‌میلی و بی‌حوصلگی نسبت به انجام امور مدرسه

• افت راندمان کاری، تأخیرهایی تکرار شونده، خستگی و بی‌حوصلگی بر سر کار، اعلام نارضایتی های مکرر از سوی کارفرما

• تغییرات ظاهری مانند نامرتب بودن، بی‌توجهی به وضع ظاهر، پوشیدن لباس‌های کثیف و چروک، رعایت نکردن بهداشت فردی

•  تغییرات رفتاری مانند تمایل به تنهایی، تغییر در برخورد های اجتماعی، گریزان شدن از ارتباطات اجتماعی

• افت انرژی روزانه

• افزایش چشمگیر مخارج و بالا رفتن قرض و بدهی‌

• بی‌کفایتی در مدیریت مالی

• تغییر در وزن و اشتها

• پریدگی رنگ پوست، قرمزی چشم به همراه خستگی، جبهه‌گیری و پرخاش‌گری هنگامی که فرد متهم به اعتیاد می شود

تشخیص اعتیاد در نوجوانان

همان‌طورکه در مقالات قبل هم گفته ایم، نوجوانان دوران سختی را می‌گذرانند و تغییر رفتاری در آن‌ها بسیار شدید است درنتیجه باید با زیرکی و آگاهی کامل این تغییرها دنبال شوند تا اگر حالت‌های اعتیاد در آن‌ها مشاهده شد، سریعاً متوجه شوید. هیچ‌کس مانند پدر و مادر نمی‌تواند تغییرهای نوجوان خود را متوجه شود به شرطی که چشم‌های خود را بر روی حقیقت نبندند و از حالت انکار استفاده نکنند. خلق و خو در نوجوانی متغیر است و وجود اعتیاد می‌تواند شرایط را بسیار وحشتناک‌تر کند. بنیاد ملی سوء مصرف مواد مخدر در آمریکا علائم ظاهری اعتیاد در نوجوان را به صورت زیر آورده است:

• میل به تنهایی و انزواطلبی

• خستگی و بی‌حوصلگی

• افسردگی

• پرخاشگری

والدین می توانند به جز این‌که رفتارهای فرزند خود را مورد ارزیابی قرار دهند، دوستان او را هم شناسایی کرده و از رفتارهای اخلاقی آن‌ها و همچنین خانواده و نوع تربیتشان مطمئن شوند زیرا اولین گروهی که می‌تواند فرزند شما را به سمت اعتیاد بکشاند، گروه دوستان او هستند. هر تغییری در نوجوان و تمایل یک‌باره او به گروهی دیگر، می‌تواند زنگ خطری برای شما باشد.

نوجوانان هنگامی که به مواد مخدر روی می‌آورند، غیبت‌های زیادی را از مدرسه خواهند داشت و عادت‌های روزانه آن‌ها براحتی برهم می‌ریزد. مانند نوع غذا خوردن و ساعت‌های خوابیدن همچنین ممکن است دایره لغات فرد معتاد، تغییر کند و از اصطلاحاتی استفاده کند که قبلاً هیچ‌گونه آگاهی از آن‌ها نداشته است. هنگامی که مشکوک به اعتیاد نوجوانان خود شدید لحظه ای را هم از دست نداده و بجای این‌که در ناباوری بمانید، سریعاً به یک پزشک متخصص ترک اعتیاد و یا یک روان‌پزشک مراجعه کرده و از او راهنمایی بگیرید.

علائم ظاهری اعتیاد به موادی خاص

علائمی را که بیان کردیم را می‌‌توان به‌‌عنوان علائم مشترک در بین مواد مخدر نام برد اما برای هر ماده مخدری می‌‌توان علائم خاصی را هم برشمرد که در ادامه مقاله به این موارد می‌پردازیم.

ماری‌جوانا

ماری‌جوانا یکی از موادی است که باعث سرخوشی می شود. مصرف این ماده حس شنوایی و بینایی مصرف‌کننده را بشدت افزایش می دهد. مصرف کننده ماری‌جوانا، حرکاتش را به آرامی انجام می‌دهد و در حرکت دچار اختلال می‌شود. همچنین اشتهای زیادی پیدا کرده و مرتب می‌خواهد پرخوری کند. توهم و بدگمانی هم جزو عوارض استفاده از ماری‌جوانا است. اصولاً این‌گونه افراد چشم‌های قرمز و افتادگی پلک و همچنین آرامشی عجیب و کندی در رفتار دارند.

داروهای محرک

افرادی که از داروهای محرک استفاده می‌کنند، تغییر حالت‌های سریعی دارند، پرخاشگری، سرعت در گفتار یا لکنت در گفتار، مردمک چشم های گشاد شده و تنفس سریع، بالا رفتن انرژی که با مصرف مواد در آن‌ها دیده می‌شود. مواد مخدری که از طریق بینی مصرف می‌شوند، مخاط بینی را از بین برده و این‌گونه افراد دچار گرفتگی بینی می شوند مانند کوکائین. همچنین این افراد ممکن است دچار توهم شده رفتار خشونت‌آمیزی را از خود نشان دهند.

باربیتورات و بنزودیازپین

این دو دارو، داروی ضد افسردگی هستند که برای اختلال خواب تجویز می‌شوند. داروهای بنزودیازپین حاوی والیوم و زاناکس می باشند. احتمال اور دوز در این داروها زیاد است و کسانی که این داروها را استفاده می‌کنند، دچار افسردگی، بی‌پروایی و سرگیجه می شوند و اصولاً از لحاظ بینایی، تاری دید و همچنین حرکت غیرارادی چشم را دارند. بیشتر مواقع در حفظ تعادل مشکل پیدا کرده و حالت آدم‌های منگ را دارند.

داروهای توهم زا و روان‌گردان

علایم این‌گونه اعتیادها بسته به دارویی است که استفاده می‌کنند به طور مثال با ال‌اس‌دی دچار توهم شده و مصرف کننده صداهایی را می‌شنود و چیزهایی را می‌بیند که وجود ندارند. مثلاً صدای زنگ و یا دیدن امواج و همچنین گاهی دچار رعشه می شوند. علایم استفاده از داروهایی چون PCP از بین رفتن احساس درد است و این افراد نمی‌توانند هیچ صدایی را تحمل کنند. افرادی که از ماشروم استفاده می‌کنند، حالت تهوع و تیک در عضلات، ناتوانی در تشخیص توهم یا واقعیت را دارند. همچنین حالت بی‌خیالی و خواب‌آلودگی.

تریاک

تریاک در خیلی از مواقع برای مسکن درد استفاده می‌شود اما اگر مانند مواد مخدر از آن استفاده شود، اعتیاد به آن حتمی است و اثرات سوء زیادی را از خود برجای می‌گذارد. در مورد تریاک می‌‌توان به اختلالات حافظه، ناتوانی در تمرکز، تغییر خلق و خوی و کندی در واکنش، اشاره کرد. همچنین تریاک در عملکرد سیستم گوارش اختلال ایجاد کرده و هضم غذا را با مشکل مشکل روبرو می‌کند و اصولاً این افراد به یبوست دچار می‌شوند. هنگامی که تریاک به مصرف‌کننده نرسد، دچار علائم آنفلوانزا و اضطراب شدید می‌شود.

مواد روان‌گردان دیگر

جی اچ بی، اکستازی و کتامین اصولاً موادی هستند که در کلوپ‌ها و پارتی ها استفاده می‌شوند. آن‌ها می‌توانند ناهماهنگی بین اعضای بدن، افزایش ناگهانی دمای بدن، تعرق بالا، سرگیجه، دندان‌قروچه و همچنین گفتاری عجولانه را بوجود بیاورند.