منو
مجله پزشکی
در میان بیش از هزاران مقاله پزشکی جستجو کنید
جستوجوی هوشمند مراکز درمانی و پزشکی
از میان بیش از ده هزار مرکز ثبت شده برای اولین بار در کشور
شکم درد همراه با نفخ؛ از علت تا هشدار خطر
شکم درد همراه با نفخ؛ از علت تا هشدار خطر

شکم درد همراه با نفخ؛ از علت تا هشدار خطر

تاریخ انتشار:
13 تیر 1400
زمان مورد نیاز:
7 دقیقه
آخرین بروزرسانی:
22 فروردین 1402
مقالات عمومی
در این مقاله میخوانید:

گاهی یک علامت کوچک، نشانه ای برای یک بیماری جدی است. شکم درد همراه با نفخ از جمله این علائم محسوب می‌شود. اگر فرد برای مدت زمان طولانی به دل درد همراه با نفخ مبتلا باشد، بهتر است به آن بی توجه نباشد. اما اینکه چه مواقعی شکم درد همراه با نفخ مهم می‌شود، موضوعی است که مجله پزشکی در اینجا به آن پرداخته است.

این مقاله می­‌خواهد علت درد شکم همراه با نفخ را از جنبه ­های مختلفی بررسی کند تا خطرناک بودن یا نبودن آن مشخص شود. ابتدا نقش رژیم غذایی بر شکم درد همراه با نفخ بیان می­‌شود. سپس ارتباط مشکلات اعصاب و روان با  درد و باد شکم بررسی شده است. در ادامه مشکلات و بیماری­های گوارشی یا شرایط خاص مثل بارداری، که اغلب با شکم درد و نفخ همراه هستند، زیر ذره بین برده شده است.  در این نوشته بهترین پاسخ برای بسیاری از سوالات خود را خواهید یافت.

رژیم غذایی؛ علت اصلی شکم درد همراه با نفخ

یکی از دلایل شایع شکم درد همراه با نفخ، رژیم غذایی نامناسب است. برخی مواد غذایی بدن را در هضم دچار مشکل می­‌کنند و سبب تولید بیش از حد گاز در روده و معده می­‌شوند. در این حالت فرد دچار دل درد شدید همراه با نفخ می‌­شود یا معده درد با نفخ را تجربه می­‌کند. شناخت مواد غذایی که مشکل نفخ و درد شکم را تشدید می­‌کند در درمان بسیار کمک کننده است. پزشک جهت کاهش علائم نفخ ممکن است فرد را از مصرف برخی غذاها منع کند. این کمبود بهتر است با مواد غذایی جایگزین جبران شود. 

دلایلی که مواد غذایی، سبب دل درد همراه با باد معده و روده می­‌شوند به شرح زیر است:

عدم تحمل مواد غذا‌یی خاص

عدم تحمل مواد غذایی، مانند عدم تحمل لاکتوز، یکی از مواردی است که درد شکم همراه با باد روده را تشدید می­‌کند. در این حالت بیمار قادر به هضم لاکتوز و کربوهیدرات موجود در لبنیات نیست. افراد به دو دلیل دارای اختلال عدم تحمل لاکتوز هستند. 1) کاهش تولید آنزیم لاکتاز بصورت ژنتیکی 2) ابتلا به برخی بیماری­های روده که سبب می­‌شود پوشش داخلی روده و آنزیم لاکتاز از بین برود.

خوردن غذاهای چرب

غذاهای چرب حاوی کالری بالا و چربی ناسالم هستند. خوردن غذاهای چرب به سیستم گوارش فشار وارد می­‌کند زیرا زمان بیشتری برای هضم چربی نیاز است. ماندن غذا در سیستم گوارش و فعالیت بیش از حد آن سبب می‌­شود عوارض کوتاه مدتی مانند: گاز معده، نفخ و معده درد بروز کند. توصیه بر این است که به منظور جلوگیری از دل دردهای نفاخ، تغییراتی در رژیم غذایی اعمال شود. این کار در بسیاری از موارد مشکل باد روده و شکم درد را کاملا برطرف می‌کند.

مشکلات اعصاب و روان؛ نقش کلیدی آنها در شکم درد با نفخ

گاهی اوقات بیماری­های گوارش ریشه در مشکلات اعصاب و روان دارد. رابطه بین استرس و مشکلات گوارشی دو طرفه است. یعنی بیماری گوارشی از سویی سبب استرس می‌شود. از سوی دیگر، استرس  می­‌تواند ناراحتی گوارشی را تشدید یا ایجاد کند. استرس فعالیت معده را کند می‌­کند و عملکرد روده بزرگ را افزایش می­‌دهد. از این رو بر فرآیند هضم تاثیر می­‌گذارد که یکی از علائم آن ایجاد شکم درد همراه با نفخ است.

یبوست و اسهال؛ عللی بارز برای دل درد با نفخ روده و معده

اسهال و یبوست معمولا با نفخ و شکم درد همراه هستند. یبوست با به تاخیر انداختن دفع، سبب تجمع گاز و در نتیجه نفخ معده و روده می‌­شود. از طرفی رشد بیش از حد باکتری­های روده می­‌تواند سبب اسهال و نفخ معده و روده شود. اسهال و نفخ بیشتر از سه روز، بسیار آزاد دهنده است و ممکن است نشانه ­یک بیماری جدی باشد. در این شرایط بهتر است حتما به پزشک مراجعه شود. در جدول زیر، دلایلی آورده شده است که سبب بروز دل پیچه همراه با نفخ می‌شود:

سوءهاضمه؛ دلیلی برای ایجاد دل درد و باد شکم و معده

سوءهاضمه بیشتر به سبک زندگی فرد مرتبط است. اما گاهی اوقات نشانه­ ی یک بیماری گوارشی است. این بیماری معمولا بعد از نوشیدن یا خوردن اتفاق می‌­افتد. مصرف برخی داروها نیز سبب تحریک آن می‌­شود. مشخصه اولیه برای وجود بیماری گوارشی، درد بالای شکم همراه با نفخ است. در این حالت اسید معده بیش از حد ترشح می­‌شود و بیمار از درد معده و نفخ رنج می­‌برد.

علائم و علل عمده سوءهاضمه که سبب نفخ و درد معده می‌شوند، عبارتند از:

  • پرخوری یا سریع غذا خوردن
  • خوردن غذاهای چرب یا تند
  • مصرف زیاد کافئین، الکل، شکلات یا نوشیدنی های گازدار
  • اضطراب و استرس
  • سیگار کشیدن
  • مصرف برخی آنتی بیوتیک، مسکن­ها، مکمل­های آهن
  • بارداری
  • بیماری­های معده و روده
  • بیماری­هایی مانند دیابت و تیروئید
  • ناهنجاری­های پانکراس یا صفرا
  • عدم تحرک و یکجا نشینی

اختلالات آنزیمی؛ علتی پنهان برای شکم درد همراه با نفخ

آنزیم­های دستگاه گوارش در فرآیند جذب و هضم غذا نقش مهمی دارند. پروتئین، چربی و کربوهیدراتها توسط این آنزیم­ها تجزیه می­‌شوند. سپس به مواد مغذی مورد نیاز بدن تبدیل می‌­گردند. اختلالات آنزیمی می­‌تواند سبب برخی بیماری­های گوارشی مانند: عدم تحمل مواد غذایی شوند. با بروز این بیماری­ها احتمال تجربه درد شکم با نفخ بسیار بالا است.

بیماری‌های دستگاه گوارش؛ شایع­ترین دلیل شکم درد با نفخ

اکثر بیماری­های گوارشی با شکم درد و نفخ همراه هستند. دستگاه گوارش وظیفه جذب مواد مغذی و دفع مواد زائد را بر عهد دارد. بیماری­های دستگاه گوارش سبب اختلال در این وظیفه می­‌شود. یکی از علائمی که می­‌تواند نشان دهنده­ اختلال دستگاه گوارش باشد، ایجاد درد شکم با نفخ است. در این حالت ممکن است گاز تولید شده در معده و روده از حد طبیعی بیشتر شود. در این حالت بیمار احساس پری در شکم می‌کند.

نفخ معده می‌تواند ناشی از بیماری های زیر باشد؛

  • زخم معده
  • بیماری ریفلاکس معده به دستگاه گوارش (GERD)
  • سندروم روده تحریک پذیر (IBS)
  • بیماری‌های التهابی روده (IBD)
  • انسداد روده
  • بیماری‌های کرون
  • سلیاک
  • کولیت اولسراتیو (نوعی بیماری التهابی روده)
  • سرطان روده بزرگ

بلع هوا؛ دلیل احتمالی درد شکم با نفخ

 هنگام خوردن یا آشامیدن یا صحبت کردن مقداری هوا وارد سیستم گوارش می­‌شود. بلع هوا در افراد مضطرب شدت بیشتری دارد. در حالت عادی، هوا از طریق آرغ زدن یا مقعد از بدن خارج می­‌شود. اما اگر بلع هوا بیش از حد طبیعی باشد مشکلات گوارشی مانند: نفخ و درد شکم ایجاد می­‌کند.

 مواردی که سبب تشدید بلع هوا و به طبع آن شکم درد همراه با نفخ می­‌شود، به شرح زیر است:

  • جویدن آدامس، سیگار کشیدن یا مکیدن اشیاء
  • نوشیدن نوشابه های گازدار
  • سریع غذا خوردن
  • صحبت حین خوردن یا تنفس از راه دهان
  • ورزش­های سنگین
  • نوشیدن با نی
  • استفاده از دندان مصنوعی شل

حساسیت دارویی؛ گزینه­ای برای تشدید دل درد با نفخ

حساسیت دارویی یکی از عواملی است که سبب معده درد با نفخ می­‌شود. مصرف برخی از داروها از جمله آنتی بیوتیک‌ها و مسهل‌ها دل درد با نفخ را تشدید می‌کند. در صورتی که بیمار با مصرف این داورها احساس ناراحتی کند، بهتر است با پزشک خود تماس بگیرد. پزشک در مورد ادامه یا قطع دارو به او کمک  می­‌کند.

داروهایی که سبب نفخ و درد شکم می‌­شوند، عبارتند از:

  • آسپرین، آنتی­اسیدها
  • داروهای اسهال مانند: ایمودیوم، کائوپکتات و لوموتیل
  • داروهای ضد درد اپیوئیدی
  • مکمل­های فیبر و حجیم کننده مانند: سیتروسل، فیبرال و متاموسیل
  • مولتی ویتامین و قرص آهن
  • داروهای کلسترول
  • داروهای شیمی درمانی

بارداری عاملی که با درد شکم و نفخ بیگانه نیست

شکم درد با نفخ در دوران بارداری دور از انتظار نیست. اما به ندرت باعث نگرانی می­‌شود. دل درد با باد شکم بیشتر در سه ماه اول بارداری بروز می­‌کند. البته ممکن است در سه ماه سوم و هفته 29، شدت بیشتری پیدا کند. تغییرات فیزیکی و هورمونی در دوران بارداری سبب ایجاد گاز می­‌شود. گاز می‌­تواند موجب شکم درد با نفخ ناراحت کننده، گرفتگی عضلات، گرفتگی معده و روده شود. این تغییرات فیزیکی و هورمونی شامل موارد زیر است:

  • افزایش سطح هورمون­های استروژن و پروژسترون
  • تغییر سایز رحم
  • بروز یبوست یا اسهال
  • افزایش وزن

قاعدگی؛ علتی رایج برای درد شکم و نفخ موقت

درد شکم با نفخ، یکی از مشکلات رایجی است که زنان در دوران قاعدگی با آن مواجعه هستند. نفخ یکی از علائم سندرم پیش از قاعدگی به حساب می‌آید و معمولا 1 الی 2 هفته قبل از پریودی در زنان رخ دهد. این نفخ، گاهی با درد شکم، کمر درد، گرفتگی معده و سایر علائم همراه است. در این حالت شکم سنگین و متورم می‌­شود و فرد احساس اضافه وزن دارد. نفخ شکم با تغییر در سطح هورمون­های جنسی ایجاد می­‌شود. با تغییر این هورمون­ها بدن آب و نمک بیشتری را حفظ می­‌کند. سلول­های بدن با آب متورم می­‌شوند و نفخ را ایجاد می‌­کنند.

چه زمانی شکم درد همراه با نفخ خطرناک است؟

در بسیاری از موارد، شکم درد همراه با نفخ نگران کننده نیست. مخصوصا اگر ناشی از یک رژیم غذایی نامناسب یا حساسیت دارویی باشد. یا اینکه شخص در شرایطی مانند بارداری یا پریودی قرار داشته باشد. در این حالت با تغییر رژیم غذایی یا با عبور از آن شرایط خاص، شکم درد همراه با نفخ خود به خود بهبود می‌­یابد.

شکم درد همراه با نفخ در صورتی خطرناک است که بیش از یک هفته طول بکشد. بیمار به طور مداوم احساس ناخوشایند و دردناکی داشته باشد و به تدریج بدتر شود. از طرفی اگر نفخ با علائم دیگری همراه شود ممکن است دلیلی برای وجود یک بیماری جدی باشد. در این شرایط بهترین اقدام مراجعه به پزشک است. در فهرست نشانه های بیماریهایی که معمولا همراه با شکم درد و نفخ است آورده شده است. وجود این علائم دلیل قطعی نیست و صرفا یک احتمال است. برای قطعیت نیاز به بررسی دقیق پزشکی وجود دارد.

  • شکم درد نفاخ به همراه درد لگن: سرطان تخمدان
  • نفخ و کاهش وزن: سلیاک، آسیت
  • درد در قسمت چپ پایینی شکم همراه با نفخ: دیورتیکولیت، بیماری كرون یا كولیت زخمی
  • دل درد نفاخ به همراه اسهال استفراغ و تب : گاستروانتریت
  • درد روده همراه با بادشکم و ترشحات بد بوی واژن: کلامیدیا یا گونوره آ
  • درد شدیدشکم و نفخ: ایجاد توده یا تومور در بافت یا لخته خون 

اگر شکم درد همراه با نفخ شما را نگران کرده است، متخصصان متخصصان مجله پزشکی آماده پاسخ به سوالات شما هستند

نفخ شکم باعث بزرگی شکم می­‌شود. در این حالت شکم سفت و دردناک است و تورم در یک نقطه از بدن جمع می­‌شود. نفخ و درد شکم سبب چاقی نمی‌شود. این موضوع صرفا در ظاهر به دلیل بزرگ تر شدن معده مشاهده می‌شود. نباید آن را با اضافه وزن اشتباه گرفت. 

معمولا یبوست باعث نفخ و درد شکم می­‌شود. زیرا یبوست یکی از مهمترین علل نفخ و درد معده است.

نفخ زیاد می­تواند دلیلی برای وجود یک اختلال گوارش باشد. بهتر است به پزشک مراجعه شود تا از بروز خطر احتمالی پیشگیری کند.

نفخ روده زمانی خطرناک است که با علائم دیگری همراه باشد. در این صورت احتمال دارد نشان دهنده بیماری های التهاب روده مانند سندرم روده تحریک پذیر باشد.

یکی از عوارض نفخ معده همراه با دل درد، تنگی نفس است. زیرا نفخ معده سبب تورم و سفت شدن شکم و معده می­شود. درنتیجه فرد احساس تنگی نفس دارد.

مصرف مواد غذایی نفاخ و سردی معده می­تواند سبب سردرد شود. با کنترل و درمان نفخ سردرد نیز برطرف می­شود.

نفخ شدید سبب درد شکم می­شود و این درد ممکن است به کمر نیز منتقل شود. بارداری و قاعدگی و برخی بیماری­ها مانند: سلیاک، سرطان تخمدان و سندروم روده تحریک پذیر این شرایط را تشدید می­کند.

نفخ همراه با درد زیر شکم ممکن است ناشی از برخی بیماری­ها از جمله: انسداد روده، آپاندیس، التهاب معده و روده باکتریایی و کولیت باشد

اگر نفخ معده بیشتر از حد طبیعی باشد ممکن است به قلب فشار وارد کند و سبب تپش قلب شود.

نفخ سبب درد پهلو نمی­شود. اما بیماری­هایی مانند: سندروم روده تحریک پذیر، سوءهاضمه، عدم تحمل لاکتوز و دیورتیکولیت که یکی از علائم آن­ها نفخ است این درد را ایجاد می­کنند.

بله، اولین علامت تخمک گذاری، نفخ است. با آزاد شدن تخمک از تخمدان، نفخ ایجاد می­شود.

نفخ و گاز بیش از حد در معده یکی از علائم کمتر شایع بارداری است. بارداری مشکلاتی برای دستگاه گوارش ایجاد می­کند که یکی از آن­ها نفخ است.

نفخ در بارداری برای جنین ضرری ندارد. اما می­توان با تغییر سبک زندگی و داشتن یک رژیم غذایی مناسب نفخ را کاهش داد.

درد زیر شکم در بارداری بسیار رایج است و می­تواند دلایل زیادی داشته باشد که یکی از این دلایل نفخ است.

درمان قطعی کبد چرب با داروی گیاهی

کپسول گیاهی کبد چرب موثرترین داروی گیاهی بدون عوارض برای درمان و بهبود کبد چرب و بیماری‌های کبدی است.

این مقاله را پسندیدید؟
نویسنده:
کیانا جاسم‌پور
داغ‌ترین برچسب‌ها