در مورد پروتئینوری چه می دانید؟

یکی از مواردی که در ادرار همه ما وجود دارد، مقداری آلبومین است. آلبومین یک نوع پروتئین حلال در آب است. هنگامی که به هر دلیل فیلترهای کلیه آسیب دیده و نتوانند درست کار کنند، مقدار آلبومین در ادرار افزایش پیدا می کند و همراه با آن پروتئین‌های بزرگ دیگر هم وجود دارند که توسط ادرار دفع می‌شوند. این میزان غیرطبیعی پروتئین موجود در ادرار را پروتئینوری می نامند. متخصصین با مشاهده نوع و مقدار پروتئین در ادرار، می توانند پی به میزان آسیب دیدگی کلیه ببرند.

یکی از راه های تشخیص سلامت کلیه ها آزمایش ادرار است و یکی از نشانه های نقص در عملکرد این دو عضو مهم، مشاهده پروتئین در ادرار است. زوال تدریجی عملکرد کلیه یا نارسایی کلیوی ارتباط زیادی به پروتئینوری دارد. ما در این مقاله می خواهیم برای شما همراهان عزیز مجله پزشکی از نشانه های پروتئینوری و درمان آن بگوییم پس برای داشتن اطلاعات مناسب  در رابطه با سلامت کلیه ها ما را تا انتهای مقاله همراهی کنید. همچنین وجود پروتئینوری احتمال ابتلا به بیماری‌های قلبی و بیماری‌های عروقی را افزایش می‌دهد.

پروتئینوری چیست؟

همانطور که گفتیم به وجود پروتئین در ادرار پروتئینوری گفته می شود البته هنگامی که مقدار پروتئین بیش از حد در یک نمونه ادرار وجود داشته باشد. پروتئین یکی از مواردی است که در آزمایش اذرار مورد تجزیه و تحلیل قرار می گیرد و نوع و اندازه آن مشخص می گردد. یکی از موادی که در بدن مورد نیاز است و وجودش ضروری است، پروتئین می باشد. بدن شما برای ساخت عضلات و استخوان ها، برای حفظ گردش مایعات و مبارزه با عفونت، به پروتئین نیاز دارد. اما مقدار بیش از حد طبیعی پروتئین در ادرار، می تواند نشانه ای از عملکرد ضعیف کلیه یا سایر شرایط پزشکی باشد.

هنگامی که خون در طول کلیه ها حرکت می کند، کلیه ها مواد زائد و آب اضافی را فیلتر می کنند. پروتئین ها برای خروج از فیلترهای کلیه (گلومرول ها) به ادرار بیش از حد بزرگ هستند، اما فیلتر های آسیب دیده می توانند باعث نشت آلبومین پروتئین به ادرار شوند. وجود مقدار غیر طبیعی پروتئین در ادرار شما به عنوان پروتئینوری یا آلبومینوری شناخته شده می شود. بعضی بیماری ها مانند دیابت یا فشار خون بالا می تواند باعث ایجاد آسیب گلومرولی شود. با اندازه گیری مقدار پروتئین در ادرار، پزشکان می توانند میزان آسیب کلیه ها و ریسک خطر نارسایی کلیه در آینده را تخمین بزنند.

علت دفع پروتئین

بسیاری از بیماری‌ها باعث التهاب فیلترهای کلیه که به بیماری گلومرونفریت، نفریتیس یا نفروپاتی هم معروف است، می‌شوند. برخی دیگر از بیماری‌هایی که ممکن است باعث آسیب‌دیدگی فیلترهای کلیه و ابتلا به دفع پروتئین از کلیه شوند عبارتند از:

• دیابت: وجود پروتئین در ادرار یکی از اولین علائم زوال عملکرد کلیه در افراد مبتلا به دیابت نوع 1 و نوع 2 است.

• فشار خون بالا: دفع پروتئین از کلیه در افراد مبتلا به فشار خون بالا نیز از اولین علائم نارسایی کلیه است.

• اختلالات ایمنی (مانند لوپوس، نفروپاتی، سندرم گودپوسچر)

• عفونت‌ها

• قرار گرفتن در معرض سموم و آلاینده‌ها

• ضربه و آسیب‌دیدگی

• سرطان کلیه

• نارسایی قلبی مادرزادی

• تخریب سلول‌های قرمز خون و انتشار هموگلوبین در جریان خون (همولیز داخل عروقی)

• پری اکلامپسی: زنان باردار به طور مرتب برای بررسی وجود پروتئین در ادرار مورد معاینه قرار می‌گیرند زیرا وجود آن با پری اکلامپسی همراه است (به آن مسمومیت بارداری نیز گفته می‌شود). پری اکلامپسی یک اختلال مختص بارداری است که در آن به طور همزمان هم پرفشاری خون و هم وجود پروتئین در ادرار دیده می‌شود. علائم این بیماری عبارتند از تورم، حالت تهوع و سر درد در دوران بارداری. به ندرت علائم شدیدی مانند تشنج دیده می‌شوند. پری اکلامپسی می‌تواند هم برای مادر و هم برای کودک خطرناک باشد.

• میلوم مالتیپل (سرطان سلول‌های پلاسما): وجود پروتئین در ادرار به دلیل وجود پروتئین اضافی در خون که وارد ادرار می‌شود (پروتئین بنس جونز) ممکن است به شکل میلوم کالتیپل دیده شود. پروتئین بنس جونز شامل زنجیره سبک ایمونوگلوبین (یا کاپا یا لاندا) است که به وسیله سلول‌های پلاسمای کونوکلونال ساخته می‌شوند. همه ایمونوگلوبین‌ها ترکیبات زنجیره پروتئین هستند، دو زنجیره سبک و دو زنجیره سنگین. پروتئین بنس جونز از دو زنجیره سبک ایمونوگلوبین تشکیل شده‌اند که در ادرار دیده شده و به عنوان میلوم مالتیپل تشخیص داده می‌شوند.

عواملی که احتمال ابتلا به وجود پروتئین در ادرار را افزایش می‌دهند عبارتند از:

• چاقی

• سن بالای 65 سال

• سابقه فامیلی ابتلا به بیماری‌های کلیوی

• نژاد و قومیت: آفریقایی – آمریکایی‌ها، آمریکایی‌های بومی، اسپانیایی‌ها و اهالی جزایر اقیانوس آرام بیش از سفیدپوستان در معرض ابتلا به فشار خون بالا و بیماری‌های کلیوی و دفع پروتئین از کلیه 50 هستند.

علائم پروتئینوری

ممکن است هنگامی که یک فرد دچار مشکلات کلیوی می شود، متوجه هیچ علامتی نشود. به همین دلیل است که آزمایش ادرار برای تشخیص پروتئین در ادرار که ممکن است نشان دهنده ی علائم اولیه بیماری کلیوی باشد، ضروری است. علائم بیماری کلیوی علاوه بر پروتئینوری نیز شامل موارد زیر می باشد:

• ادرار فوم شکل یا پودری شکل

• تنگی نفس

• تکرر ادرار

• خستگی

• تورم در دست، پا یا صورت

• خشکی پوست

• مشکل خواب

• احساس طعم فلزی در دهان

• سکسکه

• حالت تهوع

• استفراغ

• مشکل تمرکز

درمان پروتئینوری

اگر شما مبتلا به بیماری کلیوی باشید یا عملکرد کلیوی شما در حال کاهش باشد، توسط پزشک خود به یک متخصص کلیه، ارجاع داد خواهید شد. درمان به علت زمینه ای پروتئینوری بستگی دارد که شامل: دارو و تغییرات در رژیم غذایی و شیوه زندگی شما است.  دیابت و فشار خون بالا علل اصلی بیماری کلیوی هستند، بنابراین اگر این بیماری ها را داشته باشید، درمان شما شامل مواردی می شود که بیماری را تحت کنترل قرار دهد. برای بیماران دیابتی، درمان می تواند شامل مدیریت و تنظیم قند خون، دارو درمانی، تغذیه سالم و ورزش باشد.

برای افراد مبتلا به فشار خون بالا پزشکان ممکن است دارو و رژیم غذایی و تغییرات شیوه زندگی را توصیه کنند. توصیه می شود افراد مبتلا به فشارخون بالا و پروتئینوری فشار خونشان کمتر از ۱۳۰/۸۰ میلیمتر جیوه (mmHg) باشد. داروهای تجویزی افراد مبتلا به دیابت و بیماری کلیوی یا مبتلا به فشار خون بالا و بیماری کلیوی اغلب شامل: مهارکننده آنزیم تبدیل کننده آنژیوتانسین (مهارکننده های ACE) یا مسدود کننده گیرنده آنژیوتانسین (ARB) است. این داروها ممکن است برای افراد مبتلا به بیماری کلیوی که دیابت یا فشار خون بالا ندارند تجویز شود.

چه موقع به پزشک مراجعه کنیم؟

اگر آزمایش ادرار، پروتئین را در ادرار نشان دهد، راجع به نیاز به آزمایش های بیشتر از پزشک خود سوال بپرسید. از آنجا که پروتئین در ادرار می تواند موقتی باشد، دکتر شما ممکن است درخواست تکرار آزمایش مجدد در صبح زود و یا چند روز بعد را دهد. پزشک شما ممکن است آزمایش های دیگری مانند آزمایش ادرار ۲۴ ساعته را درخواست کند برای اینکه وجود مشکل نگران کننده را تعیین کند.

اگر دچار دیابت هستید، پزشک ممکن است سالانه یک یا دو بار در سال، وجود مقدار کمی پروتئین در ادرار (که با عنوان میکروآلبومینوری شناخته می شود) بررسی کند. پیدا کردن مقدار جدید پروتئین در ادرار یا پروتئینوری در حال افزایش ممکن است اولین علامت آسیب کلیوی دیابتی باشد.

   بیشتر بخوانید:

سوت کشیدن گوش
ساعت غذا خوردن و لاغری  
طلاق عاطفی
رب خانگی یا صنعتی؟
حمله خواب
زندگی دوباره
اسهال و دلدرد در تابستان
اعداد سلامت