مکمل بتا آلانین و عوارض مربوط به آن
مکمل بتا آلانین از دسته مکمل های آمینو اسیدی است که با ساختار آلانین در داروخانه ها یافت می شود. مکمل آمینو اسید به عنوان ساختار آنزیمی در بدن نقش ایفا میکند و کار اصلی آن سنتز پروتئین کارنوزین می باشد. پروتئین کارنوزین از دو آمینو اسید ایجاد می گردد که یکی از آن ها بتا آلانین است و آمینو اسید دیگر هیستیدین می باشد.
از ترکیب بتا آلانین و هیستیدین، پروتئین کارنوزین تولید می گردد. کارنوزین در بافت های ماهیچه ای قرار دارد و یک آمینو اسید غیر ضروری به شمار می رود. مکمل بتا آلانین در رده مکمل های پروتئینی قرار نمی گیرد زیرا مصرف آن در عضله سازی نیست. این مکمل در تنظیم اسیدیته بدن نقش موثری دارد. بتا آلانین در تغذیه روزمره ما زیاد یافت نمی شود. تاثیر بتا آلانین با افزایش سنتز کارنوزین، مشاهده میشود.
کارنوزین ها در بافت های اسکلتی بدن یافت می شوند. کار اصلی آنها را می توان در ورزش های شدید مشاهده کرد. هنگام فعالیت های ورزشی قدرتی و شدید، یونهای هیدروژن آزاد میشوند و انباشته شدن یون های هیدروژن، باعث خستگی ورزشکار می گردد. کارنوزین، یون های هیدروژن را جذب میکند و باعث تثبیت PH ماهیچه ای می شود. بافرها که همان نقش تنظیم PH بدن را دارند با جذب یون های هیدروژن، عملکرد ماهیچه ها را در بهترین حالت ممکن قرار می دهند.
زمانی که اسیدیته (PH) بدن به هم بخورد و از میزان خود پایینتر بیاید، عملکرد ماهیچه ها هم دچار اختلال شده و کاهش پیدا میکند. در نتیجه ثابت نگه داشتن PH بدن بسیار در عملکرد ماهیچه ها مهم است و اگر اسیدیته در بدن تنظیم باشد، انقباضات ماهیچه ای می تواند طولانی مدت بشود. یون های هیدروژن داخل ماهیچه ها آزاد می شوند. در نتیجه اولین خط دفاعی در همانجا شکل می گیرد و این خط دفاعی بر عهده کارنوزین ها است.
مکمل بتا آلانین و عملکرد آن
بدن از سه طریق بتا الانین مورد نیاز خود را می سازد: شکسته شدن کارنوزین،تبدیل ال آلانین به پیروات و هنگام هضم غذا. این روش ها به طور طبیعی صورت می گیرند اما روش دیگری هم هست که بسیار قابل توجه قرار گرفته است: استفاده از مکمل بتا آلانین.
با مقایسه عملکردی مکملها، نمیتوان گفت بتا آلانین مانند مکمل کراتین باعث افزایش قدرت ماهیچه ای و بدنی میگردد و در مورد ورزش های هوازی هم شاید اثر خیلی زیادی نداشته باشد ولی بر حسب تحقیقاتی که در این زمینه انجام شده، میتوان گفت مکمل بتا آلانین میتواند در مورد ورزش های بی هوازی اثر مثبتی را داشته باشد و آستانه تحمل را بالاتر ببرد.
با توجه به نتایج تحقیقاتی که در زمینه مکمل بتا آلانین انجام شده است می توان گفت در موارد زیر این مکمل اثر مثبتی را دارد:
ست های تمرینی شدید که تا ۴ دقیقه طول بکشد
در تمرین های اینتروال که شدت بالایی دارند با استراحت های کوتاه بین تمرینات
تک حرکت های شدید که تا زمان خستگی کامل ادامه پیدا می کنند
با آزمایش هایی که انجام شده محققین مشاهده کردند اگر به مدت یک ماه روزانه ۴ گرم بتا آلانین به آزمایش دهنده ها داده شود، ۶۰ درصد افزایش کارنوزین عضله مشاهده می شود. در هنگام مصرف مکمل کراتین باید توجه داشت پس از استفاده یک هفته ای از این مکمل، به میزان حداکثری ذخیره خود و به حالت اشباع میرسد میرسد. اما در مورد کارنوزین این حالت حداکثری نامشخص است.
مزایای مکمل بتا آلانین
باعث افزایش قدرت ماهیچه میشود
باعث افزایش حجم ماهیچه های ضعیف می شود
باعث افزایش مقاومت نا هوازی ماهیچه ها می شود
باعث افزایش مقاومت هوازی می شود
با استفاده از مکمل بتا آلانین میتوان ورزش ها را سخت تر و طولانی تر انجام داد و در حقیقت ظرفیت تمرین را بالا می برد
عوارض جانبی
اصولاً عارضه هایی که گزارش شده است در مصرف های بیشتر از ۸۰۰ میلی گرم می باشد. یکی از این عوارض سوزش و مورمور شدن پوست صورت و دست است که ممکن است ۶۰ تا ۹۰ دقیقه طول بکشد.
ورزشکارانی که روزانه برابر با ۱۰۰۰ میلی گرم بتا آلانین را مصرف کنند، سوزن سوزن شدن بدن را تجربه خواهند کرد و به دنبال آن ورزشکار احساس دم شدید میکند. ممکن است این حالت برای ورزشکار حس خوبی را داشته باشد اما پس از آن قادر نخواهند بود ست های تمرینی خود را به صورت کامل انجام دهد.
نکته: استفاده از تمامی مکمل ها باید با نظر متخصصین انجام بگیرد و مکمل ها را نمیتوان در دورههای طولانی مدت استفاده کرد. استفاده طولانی مدت، عوارض شدیدی را بر روی بدن می گذارد.